Met een oorsprong die teruggaat tot de oudheid en een zeer gerenommeerde weefindustrie sinds de 15e eeuw, is pashmina de oudste variëteit van kasjmier en kan daarom worden beschouwd als de historische kasjmier. Vandaag de dag vertegenwoordigt het echter slechts 0,5% van de wereldwijde kasjmierproductie, terwijl de wereldmarkt voor 90% wordt gedomineerd door de industriële productie uit China en Mongolië.
Om te begrijpen wat er gebeurd kan zijn, moeten we in de geschiedenis van kasjmier duiken. We onderzochten..
Deze kaart toont de landen die kasjmier van de hoogste kwaliteit produceren, met een vezeldiameter van minder dan 16 micron. De resterende 9,5% wordt geproduceerd door Iran, Afghanistan en andere Centraal-Aziatische landen, evenals Australië, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten, maar is van een lagere kwaliteit. In het rood op de kaart: Binnen-Mongolië, de Chinese provincie die het grootste deel van de kasjmierproductie in China, en dus in de wereld, concentreert. Het is vermeldenswaard dat veel merken de Chinese herkomst van hun kasjmier niet erkennen en liever een woordspelletje spelen door om imago- en marketingredenen de herkomst ‘Binnen-Mongolië’ te claimen, terwijl op het etiket eigenlijk ‘made in China’ zou moeten staan
Historisch gezien is het fokken van kasjmiergeiten in Mongolië vrij laat begonnen en zou het zijn afgeleid van het fokken in Kasjmir en de Himalaya. Volgens de overlevering vestigde een groep Tibetaanse nomaden zich op de Mongoolse weiden aan het einde van de 18e eeuw, na een lange migratie van 2000 km. Hoewel Mongoolse ‘yama’-geiten afstammen van Pashmina ‘changra’-geiten, worden de 2rassen 200 jaar later nog steeds alsverschillend beschouwd.
Het late begin van kasjmier in Mongolië viel samen met de periode waarin het Westen kasjmier ontdekte in de vorm van traditionele sjaals uit Kasjmir en zich begon te interesseren voor het materiaal. Europese fabrikanten waren er snel bij om de vezel te kopen voor hun eigen productie en gebruikten eerst pashmina uit de Himalaya. Maar de markt was ondoordringbaar door eeuwenlange handelsovereenkomsten tussen de herders van Tibet en de wevers van Kasjmir. Zo kochten westerlingen hun voorraden in Mongolië, waar de productie zich geleidelijk uitbreidde..
In de 20e eeuw brak de hel los. Omgevormd tot massaproductie kende de kasjmierindustrie in China en Mongolië een aanzienlijke expansie, maar deze razendsnelle groei ging gepaard met een grote tegenslag: een verwoestende ecologische ramp!
Het aantal geiten explodeert, van 2,4 miljoen in 1949 in China tot 120 miljoen nu, waarbij deze anarchistische groei het voorouderlijke evenwicht van de soortendistributie, geërfd van Tibetaanse wijsheid, doorbreekt. De gevolgen voor het ecosysteem zijn dramatisch. De geit is een robuust dier, aangepast om te overleven in een vijandige omgeving, maar zijn gedrag is verwoestend voor zijn omgeving. Hetprobleem is verre van nieuw: in dit zeer interessante artikel uit 1958, met zijn voorgevoelige ondertoon, wijst de adjunct-directeur van het Parijse Natuurhistorisch Museum erop dat de geit verantwoordelijk is voor de ontbossing van het hele Middellandse Zeebekken, net zoals hij de vegetatie heeft vernietigd van alle eilanden waar hij is geïntroduceerd..
Geiten beschadigen hun omgeving door gras tot aan de wortels af te grazen, planten en dus de bovengrond te vernietigen en bodemerosie te versnellen met hun scherpe hoeven. In Mongolië en China heeft deze overbegrazing snel geleid tot de verwoestijning van de steppen, met onomkeerbare gevolgen voor een van de grootste ecosystemen ter wereld. En dan hebben we het nog niet eens over de systematische mishandeling van dieren op deze intensieve boerderijen, zoals aan de kaak gesteld door vele waarnemers, waaronder PETA, wiens onderzoek naar deze wrede praktijken voor opschudding zorgde in 2019. Je kunt het artikel hier vinden, maarde video kan pijnlijk zijn om naar te kijken…
De milieu-impact van de kasjmierproductie in China en Mongolië lijkt dus ver af te staan van de verwachtingen van duurzame ethische mode, en terwijl Mongolië probeert de omvang van zijn kuddes te verminderen, ontstaan er enkele initiatieven om te proberen de voorspelde ramp te beteugelen door de intensieve landbouw te vervangen door kleinere kuddes die worden grootgebracht met respect voor de geiten en hun omgeving.
En toch vertellen alle merken je momenteel dat hun kasjmier uit China en Mongolië ethisch en duurzaam is, maar wat is de realiteit? Je hoeft alleen maar naar de officiële statistieken te kijken die elk jaar door de Schneider-groep worden gepubliceerd om het zeker te weten: de populatie Mongoolse geiten blijft onverbiddelijk groeien! Ecologie weegt niet op tegen de economische en financiële belangen van de industrie, en de onwetende consument zal het heel moeilijk vinden om zich niet te laten manipuleren door deze “greenwashing” praktijken, deze marketingmethode die bestaat uit het communiceren met het publiek door het ecologische argument op een misleidende manier te gebruiken om zijn imago te verbeteren…Op dit moment is praten over “duurzame kasjmier” voor Mongools kasjmier een oxymoron!
En toch bestaat deze ethische, duurzame en ecologisch verantwoorde kasjmier al: pashmina..
In tegenstelling tot Chinees en Mongools kasjmier, dat zich aan het eind van de 19e eeuw ontwikkelde om aan de steeds toenemende westerse vraag te voldoen, heeft pashmina altijd de fouten van de moderne industrie en de excessen van het productiesysteem vermeden. De productie, die rijk is aan eeuwenoude knowhow, is al sinds de 15e eeuw gebaseerd op tradities van uitmuntendheid en zelfs vandaag de dag gaat kwaliteit nog steeds boven kwantiteit. In Ladakh worden 200.000 geiten in kleine kuddes gehouden op een van de meest onherbergzame gebieden ter wereld: de hoogvlaktes van Changtang in de Himalaya. Het oogsten van pashmina is een voorbeeld van duurzaamheid en ecologie: de Changpa herders en hun dieren leven in harmonie met hun natuurlijke omgeving, terwijl hun voorouderlijke nomadische levenswijze helpt om de kwetsbare ecosystemen in de bergen te behouden. Deze traditionele, ambachtelijke productie, die zodanig wordt uitgevoerd dat de natuurlijke hulpbronnen voor toekomstige generaties behouden blijven, respecteert de dieren en de natuur door geen voetafdruk op het milieu achter te laten, waardoor Pashmina de enige echte ethische duurzame kasjmier.
Door te kiezen voor echte pashmina kies je niet alleen voor een hoogwaardig modeaccessoire met de onvergelijkbare zachtheid en warmte van deze zeldzame en kostbare vezel, maar help je ook unieke ambachtelijke tradities in stand te houden door lokale gemeenschappen te ondersteunen: een echt ecologisch verantwoorde keuze voor duurzamere en ethisch verantwoorde mode!
